Në numrat 256, 257 dhe 258 të gazetës Bota Shqiptare sollëm të përkthyer “Non abbiate paura – Grand Hotel Albania”, të prezantuar për herë të parë në kuadrin e veprimtarive “Qyteti mikpritës: Shqipëri-Brindisi, 20 vjet më pas” të organizuara në qytetin puljez më 11-13 mars. Falënderojmë për këtë mundësi autorin, Francesco Niccolini, kooperativën Thalassia të Brindisit, dhe Drejtorinë e Turizimit dhe Kulturës së Komunës së Brindisit. Edhe në shqiptariiitalise.com po botojmë disa pjesë të të njëjtit shkrim.
- Lexo këtu pjesën e parë
- Lexo këtu pjesën e dytë
- Lexo këtu pjesën e tretë
- Lexo këtu pjesën e katërt
- Lexo këtu pjesën e pestë
- Lexo këtu pjesën e gjashtë
Pjesa e shtatë dhe e fundit
MOS KINI FRIKË
Grand Hotel Albania
Nga Francesco Niccolini
Është 12 mars, batica po bie.
12 mars, si sot, njëzet vjet më parë. Dhe lufta merr fund. Epidemisë i është vënë ledh. Përmbytja po meket.
Njëzetmijtë bëhen dymbëdhjetëmijë dhe plani i largimeve do t’i çojë të tërë në destinacione brenda tre ditëve të ardhshme.
Ndërkaq shumëfishohen ofertat për mikpritje dhe për punë. Mbërrijnë thuajse të tëra nga jugu i Italisë. Pa fund janë edhe kërkesat për birësim apo martesë, këto të fundit nga gjithë Italia: nga Milanoja, një 68 vjeçar do nuse shqiptare. Nga Kozenca telefonon një tetëdhjetëvjeçar: “dua të bëj nj fëmijë me një vajze refugjate dhe t’i le trashëgiminë”. Nga Sondrio një zotëri thotë se eshët i gatshëm të punësojë një shërbyese shqiptare: e do bionde, me sytë blu dhe të re në moshë, shumë të re. Nga Livornoja nj kërkesë e ngjashme: merret vesh që kur është fjala përfemmine, daç nga veriu, daç nga jugu, daç nga qendra e Italisë njësoj e kanë syrin.
Edhe nëpër spitale gjendja përmirësohet: zgjebja dhe morrat janë nën kontroll, izolohet edhe i vetmi rast me hepatit viral.
Brindisi merr frymë.
Po tani çfarë mbetet?
Thonë vullnetarët, ata që do të doja t’i quaja engjëjt e baltës të Brindizit, thonë se të tërëve iu bë një zbrazëti, iu mbush një lëmsh në grykë, kur përcollën shqiptarët. U mbeti edhe një erë, e veçantë, që nuk rrëfehet me fjalë, por që s’harrohet lehtë. Falë mungesës së ndërhyrjes së qeverisë mbetën edhe shumë dëme: pesëmbëdhjetë miliardë të kohës. Shteti do paguajë, herët a vonë.
Në Tiranë shpallet falje për të burgosurit politikë. Në fund të muajit do shkohet në zgjedhje, për herë të parë – shpresohet – pa mashtrim e pa parti unike. Nga Italia mbërrijnë male me ndihma: ju lutemi shumë, rrini aty ku jeni.
Shkruan fjalë të paqme një gazetar i Gazzetta del Mezzogiorno;: “Mbizotëroi, mes njerëzve të Puljas, një njerëzi e lashtë që i ka rrënjët në atë qytetari fshatarë që aq shumë e donte Pasolini, një shtrojë për të fjetur e një pjatë gjellë për kë është në nevojë. Edhe njëherë solidarësia individuale zëvendësoi çorodinë kolektive, mikpritja e familjeve ndihmoi edhe nj Shtet që tregohet i fortë me të dobëtit dhe i dobët me të fortët”
Kori është i njëzëshëm: me dhjetëra vite, duke e ditur që në Shqipëri shihnin televizionet tanë, i bëmë që të dashuroheshin me atë Itali që ekziston vetëm nëpër reklama. Por kur të erdhën përballë, dikush ndërroi mendim: bëmë shaka, edhe ne kemi halet tona, këtu s’ka vend për ju. Ikin shqiptarët. Kush drejt shtëpisë me bisht ndër shalë, kush drejt kampeve të refugjatëve ku i ka caktuar qeveria. Ka nga ata që janë të zemëruar, të zhgënjyer, por pjesa më e madhe ndihet e mallëngjyer dhe mirënjohëse ndaj qytetit.
“Brindizi – shkruan La Stampa – është këto ditë kryeqyteti i utopisë së kryer: qyteti ku në vend të fjalëve bëhen veprat, ku “solidarësi” nuk është monument fodull i fjalës në erë. Nën rrethim nga tridhjetëmijë refugjatë shqiptarë, Brindizi diti ta harrojë rrethimin ku e shtrëngon prej kohësh oktapodi i çështjeve të pazgjidhura: papunësi shpërthyese, kriminalitet i dhunshëm dhe gjakësor, mungesë strehimesh, ndjesi e braktisjes nga shteti.
Mllefi për këto të liga të lashta u shndërrua në zotim për të përveshur mëngët. Janë njerëzit e zakonshëm, nga ata që aty për aty, për dhjetë minuta, të drejtohen me ti, janë ata që kanë mbushur zbrazëtinë e institucioneve duke u bërë copash si vullnetarë pa orare e pa ngjyra politike. Vullnetarizëm shumanësh: nga pasta me fasule e ngrohtë që nënat sillnin nga shtëpitë në shkollat-fjetore, te mikpritja që shkëputi qindra refugjatë prej qendrave të grumbullimit për t’u dhen një shtrat, një banjë, një atmosferë të qetë në shtëpitë e qindra anonimësh brindizinë.
E pamë te trenat që transferonin shqiptarët në qytete të tjera, këtë Brindizi anonim që meriton një medalje për vlerat qytetare: kishte nga ata që iu rrëmbushën sytë ndërsa përcillnin jo shokun e pak ditëve, por mikun e një jete.”
Pas pak ditësh nga aty, pasi u pastruan e “meremetuan”, u hapën edhe shkollat. Mijëra refugjatët e fundit u bujtën në kampet e Pulias. Ndokush mbeti nëpër shtëpitë e brindizinëve. Ndokush gjeti edhe punë. Katërqind të fundit kërkuan të riatdhesohen.
Më 14 mars
emergjenca merr fund zyrtarisht, makthi mbaroi. Pushtimi, epidemia, apokalipsi, përmbytja, quaje si të duash, siç erdhi, shkoi. Mbeten për t’u fshirë vetëm shenjat e betejës së ashpër. Dhe nj i vdekur, një djalë gjashtëmbëdhjetëvjeçar të cilit nuk i kemi as edhe një foto.
Ai që shpall përfundimin e makthit, është heroi i vërtetë i kësaj ngjarjeje jo për t’u lavdëruar, ministri komisar Vito Lattanzio. Në konferencë për shtyp deklaron:
“Tashmë problemet i hodhëm pas krahëve. Iu përkushtuam me vendosmëri dhe ia arritëm. Shqiptarët po ikin nga Brindizi.”
Kur një gazetar e pyet nëse nuk i duket e udhës që të japë dorëheqjen, duke i kujtuar fjalët e ashpra të Martellit, përgjigja të le gojëhapur: “NË rast emergjencash, i pari që duhet mbrojtur është ministri i Mbrojtjes Civile.”
Pastaj i ve kapak: “E kemi ndërgjegjen të pastër.”
Pasi ministri na siguron, mund të themi pra që makthi mbaroi vërtet.
Mbaroi?
A jemi të sigurt?
Apo sapo filloi?
Sa të lumtur u ndiem kur ra muri i berlinit… menduam se gjërat do shkonin më për mbarë. Unë e mendoja, shumë e menduam, sinqerisht: që do të ishim më të lumtur. Porse, po të kthej kokën, kam përshtypjen se llogaritë nuk dalin, dhe se shumë gjëra janë shembur, dhe se ato gjëra të shëndetshme e të pakta që kemi ndërtuar janë aq të pakta.
Kthej kokën dhe dhe shoq që pesë muaj më pas në Bari shqiptarët i mbyllën të tërë bredna stadiumit dhe ndalimkalimet në det bëhen përplasje dhe të vdekur, 50 arkivole e po aq kufoma që nuk iu gjet kurrë nishani në fund të Adriatikut, në të premten e shenjtë më të zymtë që ka pasur ndonëjherë Italia.
Kthej kokën dhe shoh Falconen dhe Borsellinon të bërë copë copë, shoh tangentopolin dhe shkatërrimin që pasoi. Shoh luftën në Jugosllavi, luftën kundër Serbisë, hartën e re të Europës: gjithçka ka ndryshuar, asgjë s’ëshët si më parë.
E pastaj 11 shjtatorin, luftën pa fund në Afganistabn dhe gënjeshtrat për pushtimin e Irakut.
Shembjen financiare të kapitalizmit perëndimor.
Krizën e pakthyeshme të Shteteve të Bashkuara.
Kinën që po e blen çikë e nga një çikë tërë botën.
Ndërsa në Shqipëri vijon të protestohet e të vdiset në shesh.
Por protestohet e vdiset edhe në Greqi, Tunizi, Algjeri, Egjipt. Në Libi.
Ndërsa tunizianët zbarkojnë në Lampeduza. Dhe tërë të tjerët gatiten të nisen.
Ndërsa ne, këtu në mes.
Duke pritur që një tjetër përmbytje, nj tjetër epidemi të na trokasë në derë.
Disi durimhumbur, e disi edhe më të ligj.
Gjithnjë të vetëm, dëshmitarë të papërgatitur, në mes të Mesdheut.
FUND
Testo prottetto da copyright. Traduzione e pubblicazione in albanese da “Bota shqiptare” per esclusiva concessione degli aventi diritto. “Bota shqiptare” ringrazia l’autore, la cooperativa Thalassia di Brindisi, e l’Assesorato al Turismo e Cultura del Comune di Brindisi per la gentile collaborazione.