Mario Peqini është vetëm 23 vjeç por si kuzhinier ka bërë një karrierë që do t’ia kishin zili kuzhinierë me shumë vjet përvojë mbi shpatulla. Sot Mario është shef i repartit të pastiçerisë në një nga restorantet më të famshme të Italisë, “Il luogo di Aimo e Nadia”
Mario është nga Durrësi dhe aty ka kaluar fëmijërinë e tij, deri në moshën 13-vjeçare. Më pas, “për një sërë arsyesh të forta” siç thotë ai vetë, u transferua në Milano, ku jeton edhe sot, me babanë magazinier, nënën rrobaqepëse, dhe një motër më të vogël. Si shumicës dërrmuese të emigrantëve, edhe prindërve të tij iu desh të bënin sakrifica për të mbajtur familjen, për të çuar fëmijët në shkollë.
Mario ndjek një shkollë hotelerie dhe diplomohet si kuzhinier teknolog. “Ky i imi është një pasion që kam qysh kur isha fëmijë, dëshira që të gatuaj për të tjerët më vjen nga brenda”. Pas shkollës bën një stazh me Aimo Moronin, specializohet në pastiçeri në Chioggia, dhe ja tani tek bën pikërisht atë që dëshironte që i vogël. Është djalë serioz, shumë serioz, dhe nuk resht së falënderuari ata që i mundësuan të arrijë deri këtu. Familjen, maestrot, Italinë.
Nga ana tjetër, krahas kuzhinës Mario ushqen një pasion tjetër të madh, atë për muzikën elektronike. I vogël ka studiuar pianon dhe sot është dj, mikser dhe produktor muzike digjitale. Dhe për 2011, ka projekte të mëdha edhe në këtë fushë.
Në këtë periudhë krize, veçanërisht në punësimin e të rinjve, Mario është një nga ata djem me fat që jo vetëm ka një punë, por gjen kënaqësi në të, e ka pasionin e vet. “Në rrugën time kam pasur fatin të takoj gjithnjë persona të drejtë” thotë ai, por ndoshta më i drejti është vetë ai.
Bota Shqiptare: Kur je larguar nga Shqipëria?
Mario Peqini: Kam lindur në Durrës ku kam jetuar deri në moshën 13 vjeçare. Pastaj familja ime vendosi të vinte në Itali. Për një sërë arsyesh të forta, mbi të gjitha për një të ardhme më të mirë, që është edhe gjëja e parë që mendon dikush që lë atdheun e tij për një vend të panjohur. Por edhe për të pasur një punë e një profesion të vërtetë, pa qenë e nevojshme të jepet ryshfet për të studiuar apo për të gjetur një vend pune, siç ndodh akoma sot andej nga ne. Arrita këtu në moshën e adoleshencës, dhe të them të vërtetën janë prindërit e mi, ashtu si shumë emigrantë të tjerë shqiptarë, ata që bënë sakrifica të mëdha për ne të vegjlit.
Si ka qenë integrimi yt në Itali? Si kanë qenë vitet e para?
Kam jetuar gjithnjë në Milano e provincë. Duhet të them që Milano më ka frymëzuar që kur isha i vogël. Edhe sot e kësaj dite më pëlqen shumë.
Në fillim pa dyshim vështirësitë kanë qenë të mëdha, por falënderoj familjarët e mi që më kanë ndihmuar për të hedhur themelet e jetës, si në ndërtimin e një shtëpie. Dhe sot ua shpërblej me rezultatet e mira që i bëjnë të ndihen krenarë për mua.
Sot jetoj me prindërit që gjithnjë më kanë mbështetur për të realizuar ëndrrat e mia. Edhe sot e kësaj dite, me këshillat dhe motivimet e tyre më japin shtysën e duhur për të çarë në jetë. Por edhe për të qenë një njeri i drejtë.
Çfarë studimesh ke bërë në Itali?
Nuk dua të jem mendje madh, por kam qenë gjithnjë nxënës i mirë e me nota të shkëlqyera. Natyrisht, i sapoardhur në Itali, duke mos ditur asnjë fjalë italisht kisha vështirësi por duke lidhur miqësi me shokët e klasës, shpejt e kuptova që isha i detyruar të mësoja e të flisja këtë gjuhë të re, dhe sa më parë madje.
Me të mbaruar të mesmen e ulët (tetëvjeçaren), duhej vendosur për të ardhmen, dhe për të qenë i sinqertë duhet të them që më pëlqente të bëhesha qoftë inxhinier, qoftë kuzhinier. Pasionin për kuzhinën e kam vërtet që i vogël. Vendosa të ndjek institutin e hotelerisë “Carlo Porta” në Milano. Dalëngadalë u afrova edhe më me këtë sektor e po dashurohesha me të edhe vetëm duke e parë ende pa u futur mirë brenda. Shkolla më ofroi shumë mundësi falë stazheve, dhe kështu pata fatin të njihesha me Aimon. Në restorantin e tij pashë e mësova shumë e shumë gjëra të zanatit që më pëlqyen menjëherë. Vendosa të shkoj e të punoj si pastiçeri, duke u përpjekurtë ndjek teorinë e Aimos mbi shijen dhe harmoninë e ingredientëve.
Si të ka lindur pasioni për kuzhinën, pastiçerinë në veçanti?
Në shtëpinë time, nëna është ajo që gatuan. Është kuzhiniere e zonja që me pjatat e saj të shijshme, pa dyshim ka ndikuar që t’i hyj kësaj rruge.
Të them të vërtetën nuk i ha shumë të ëmblat. Por ëmbëlsira që haja më shumë kur isha i vogël dhe që më pëlqen shumë edhe sot është “millefoglie” (njëmijëpetët), që ka për bazë kremin dhe petët. Shumë e thjeshtë dhe shumë e mirë.
Je vetëm 23 vjeç, shumë bashkëmoshatarë ende nuk kanë nisur të kërkojnë një vend pune të vërtetë kurse ti je shef i pastiçerisë në një nga restorantet më të mira të Italisë. Si ia arrite?
Jam plotësisht dakord, që të jesh 23 vjeç dhe të punosh si shef pastiçerie në një restorant prestigjioz nuk është diçka që rastis të shohësh shpesh. Unë besoj që sot për sot – dhe jo vetëm në Itali por edhe gjetkë – moda e ushqimit ka ndryshuar. Sot nuk mendohet më të mbushet barku me bukë dhe kaq. Sot duhet mësuar të hahet mirë, pak dhe në mënyrë të shëndetshme. Edhe syri do pjesën e tij… sepse një pjatë e paraqitur bukur të frymëzon ta hash.
Dhe ky ka qenë një nga detajet që dallova në restorantin e Aimos, dhe që më bindi të vazhdoja të qëndroja në këtë sektor, kur shumë nga shokët e mi pas pak kanë ndërruar profesion. Jam i mendimit që disa nga ingredientët bazë për të vazhduar këtë punë është të qenët i përulur, respekti dhe vullneti. Për gjithçka që krijon apo bën nevojitet dashuri dhe respekt për lëndën e parë. t’i japësh jetë materies do të thotë ta transformosh në emocion.
Pasi mbarova shkollën me nota të larta, u punësova te restoranti i Aimos si ndihmës pastiçeri. Dhe aty futa për herë të parë duart në pastiçeri. U dashurova aq shumë me punën time sa vendosa të vazhdoja studimet në institutin e arteve kulinare Etoilè në Chioggia, ku më mësuan duke më shoqëruar hap pas hapi dhe duke më dhënë mjetet për të njohur botën. Më dhanë mundësinë të zbuloj lojërat, nevojat, vështirësitë, ngazëllimet dhe dhimbjet. Duke më mësuar artin e jetës mbi të gjitha, që të jem i aftë të bëhem pastiçer duke qëndruar me këmbët në tokë.
Më pas kam punuar edhe krah Roberto Rinaldit, pastiçer i njohur i AMPI-t (Accademia Maestri Pasticceri Italiani) në Rimini, që më dha mundësinë të bëhesha chef Chocolatier.
Pas katër vjetësh që punoja larg shtëpisë, kisha dëshirë të kthehesha në Milano dhe te Aimo më pritën krahëhapur dhe të kënaqur për gjithë ç’kisha mësuarmë caktuan Chef Patissier.
Duhet të them që deri më sot kam pasur shumë fat, por duhet edhe të dish të sillesh me personat që ke përreth.
Sa kuzhinierë jeni në restorant e si janë marrëdhëniet mes jush?
Në kuzhinë jemi dymbëdhjetë kuzhinierë. Më jappin një dorë dy persona, secili me nga një detyrë të caktuar. Kam marrëdhënie shumë të ngrohta me të gjithë ata që punoj.
Si reagojnë klientët që nuk të njohin kur mësojnë që je kaq i ri dhe shqiptar?
Klientët janë të kënaqur me atë që hanë, e ndonjëherë më kërkojnë për së dyti ëmbëlsirën. Më bëhet zemra mal për këtë. Deri më sot nuk më ka rastisur të has një klient që të mos kënaqet, por po të më ndodhë do të jem kurioz të mësoj se çfarë kam gabuar sipas tij.
Fillimisht asnjë nuk e dinte që isha shqiptar, sepse duke qenë tip me karakter pak të mbyllur, nuk rrëfehem me shumë qejf. Më pas kur gazetat filluan të shkruajnë për mua, nuk arrinin ta besonin.
A kanë ndonjë element shqiptar ëmbëlsirat e tua? Ç’mendim ke për ëmbëlsirat shqiptare?
Mund të duket absurde, por unë nuk parapëlqej shumë që ëmbëlsirat e mia të jenë shumë të ëmbla, ndaj përpiqem ta zëvendësoj sa të mundem sheqerin me ëmbëlsues të tjerë si detrozi, glukozi, mjalti, nektari i agave blu, që edhe pse sheqerosin kanë fuqi ëmbëlsuese më të ulët se sakaroza.
Sa për ëmbëlsirat shqiptare, më pëlqejnë shumë edhe sot e kësaj dite bakllavaja, kadaifi etj. E mezi pres festat e fundvitit për t’i shijuar. Padyshim janë të rënda sepse në kulturën mesdhetare kur nuk ekzistonte frigoriferi, sheqeri në përgjithësi ndihmonte për të ruajtur këto produkte më gjatë, ashtu si kripa ushqime të tjera.
Si janë ëmbëlsirat që gatuan në restorant?
Ëmbëlsirat që përgatis këtu në restorant janë të gjitha t ashtuquajtura “da piatto”. Tortat i bëj rrallë, vetëm me kërkesë nga klientët për raste festimesh private. Kam shtatë ëmbëlsira në menù që mund të ndahen për klientë me shije klasike dhe për ata me shije të rafinuara, dhe mund të them që filozofia e lokalit bazohet shumë te ingredientët, lënda e parë që, mbi të gjitha, duhet të jetë e stinës, ndaj edhe menyja ndryshon 4 herë në vit. Kështu që kur vendos të krijoj një pjatë të re, mbaj parasysh këto kritere. Sa për kaloritë, përppiqem që ëmbëlsirat të mos jenë të rënda.
Pjata që përgatis me më shumë dëshirë është soufflé, ëmbëlsirë e komplikuar, që ka nevojë për rreth 20 minuta përgatitjedhe bëhet e gjitha në çast. Serviret me akulloren që i përshtatet më mirë.
Ndjek kurse specializimi, studion receta të reja?
Kam studiuar, studioj dhe përditësoj njohuritë e mia gjithnjë sepse është shumë e nevojshme për këtë sektor që ndryshon vazhdimisht. Natyrisht bashkë me të gjithë ekipin, thuajse njëherë në muaj, studiojmë receta të reja, teknika të reja të përpunimit dhe të përgatitjes që kanë të bëjnë me një ingredient apo produkt specifik.
Gatuan në shtëpi, për veten e prindërit?
Po, po. Ndonjëherë i futem punës për të gatuar ndonjë gjë të mirë edhe në shtëpi. Por nuk e bëj shpesh, sepse ime më bëhet xheloze po të vë dorë në kuzhinën e saj. Por më kërkon ndonjë mendim si të gatuajë ndonjë gjë të re apo si të përdorë ndonjë ingredient. Jam gjithnjë i gatshëm t’i jap një dorë.
Çfarë ke qejf të bëhesh “kur të rritesh”?
Tani për tani nuk di të them nëse një ditë mund t’ia dal të hap një lokal timin. Dhe nuk besoj se do ta bëj vetëm. Padyshim, kur të rritem (buzëqesh), edhe pse i rritur jam që tani, do të bëj të njëjtin profesion Pastiçerin.
Por tani që po më bën të mendohem, dua edhe të shëtis botën, meqë adhuroj udhëtimin, dua të përdor këtë profesionin tim anembanë botës për të mbajtur lart flamurin tim kuq e zi.
Përveç kuzhinës ke edhe një pasion tjetër që ndjek me shumë dëshirë…
Po po, muzikën. Që kur isha 8 vjeç kam nisur të studioj pianon dhe sot jam edhe kompozitor dhe arranxhator. Gjithnjë më ka tërhequr muzika dance, ndaj edhe për falë pasionit për këtë zhanër, kam nisur të dëfrehem si dj në diskoteka të ndryshme të Milanos. Nga viti 2000, unë dhe Johan Jay, kemi edhe një grup “Digital Dj’s”. Bëjmë muzikë të kompjuterizuar e live dhe nisim të prodhojmë muzikë të çdo zhanri, por kryesisht hip hop elektronik.
Po përparoj me hapa të mëdha me hobby-n tim. Duke qenë unë produktor dhe remikser i muzikës elektronike, po bashkëpunoj me shtëpitë e mëdha diskografike digjitale, në mënyrë që duke filluar nga ky vit, 2011, të nxjerr në tregun digjital muzikën që bëj, shpresoj në një nga sitet më të mëdha të muzikës.
Më pëlqen shumë të shoqëroj ritmin dhe tingujt e ndryshëm me shijimin e një pjate. I kam dedikuar një pjesë muzikore Aimos që e kam titulluar Cipollotto Style, në nder të spagetëve të tij të famshëm…
Shkon shpesh në Shqipëri? A mendon të kthehesh ndonjëherë atje?
Nuk shkoj shpesh në Shqipëri, u ktheva atje vjet për herë të parë pas dhjetë vjetësh. Por sepse kam të gjithë të afërmit këtu. Nuk besoj se do të kthehem ndonjëherë atje përgjithnjë, tashmë e kam ndërtuar këtu jetën time. Nëse do të mendoja të hapja atje një pastiçeri do ta ëja për të valorizuar produktet tona. Gjithçka mund të ndodhë, nuk i dihet jetës…
Keti Biçoku, Bota Shqiptare 250 1-15 janar 2011
